Tâm sự thứ Bảy (28):Tâm phân biệt

Lại so sánh! Cái tâm ý luôn so sánh không ngừng ‘xúi bẩy’ trong đầu mình. Lần đầu cầm cuốn VHPGVN ngạc nhiên vì tưởng VHPG mới thay ‘áo mới’ hoá ra là ấn phẩm khác của Phật Giáo TW, chứ không phải VHPG ‘của mình’. Thế là tâm lại nổi ý so sánh: 'bản này in đẹp/xấu hơn, nội dung hay/dở hơn, nhiều/ít bài hơn…'. Đấy chỉ là một chuyện nho nhỏ trong vô vàn điều mà mỗi ngày mình gặp ở cuộc sống. Ra HN càng thấy sự so đo, đánh giá ở mọi nơi, mọi lúc, trong từng góc phố, trên từng chuyến xe, trên mỗi bàn càfe hay ngay trong đám bạn, người quen.. Lại thấy không chịu nổi!

Tâm nhờ nhận ra sự ‘dậy sóng’ mà lại được trở về bình an, để mà nhìn sâu bên trong, thấy sự bất ổn của cái 'tâm phân biệt’. So sánh chính là sự phân biệt cái này với cái kia. Nào thì bé hơn, xấu hơn, to hơn, đẹp hơn, nào thì nhỏ hơn, lớn hơn, thấp hơn, cao hơn … Chả trách một cậu bé đã nổi giận khi bị bố mẹ so sánh với người bạn của mình. Cái gì bạn cũng tốt hơn nó, hay hơn nó, giỏi hơn nó, ngoan hơn nói, … Rồi một cô bé đi ngang qua một đám choai choai đang càfe đầu ngõ, chẳng quen biết gì cũng trở thành chủ đề đàm tiếu so đo.“Ê, xem kìa, con nhỏ đó giống điệu bộ của ca sĩ A không. Nhìn xem trông cái mặt nó mới rõ ghét chứ, váy thì không ra váy, tóc thì trông như đuôi gà, áo thì trễ cổ.. Cứ tưởng mình đẹp lắm hay sao ấy! Hô hô..”. Vì chẳng có sự so sánh nào mà sau đó không kéo theo những ‘cảm nghĩ’, ‘nhận định’ ‘đánh giá’ mang toàn màu sắc.. cá nhân, mang tính ‘chụp mũ’ lên đối tượng giống như vậy, phải không?

Thế mới thấy cái nhìn ‘như thị’ thật khó. Chỉ cần thấy một cô gái đẹp là..đẹp thôi, không cần thêm thắt, so sánh, đánh giá, mong muốn, ước ao thì đâu có .. khổ phải không? Mà đàn ông khoản này thì hình như hơi... khó, cứ thích ‘hoa xinh cho người ta hái, gái xinh cho người ta trêu' đó thôi. Để rồi một ngày không ‘ngắt được hoa', không tán được ‘gái xinh’ ấy thì khổ sở, hay giận dữ ghen tuông với kẻ đã tạm ‘sở hữu’, hoặc si mê nảy sinh khiến đau khổ được dịp sản sinh.

Lão Tử đúng là tài tình khi thấy rõ “dài ngắn cùng chiều, , tốt xấu cùng loại, trước sau cùng theo..” Bởi cái ta tưởng là ‘khác’ hay ‘hơn/kém’ ấy chẳng có gì là.. khác, hay hơn/kém cái gì cả. Khi đã phân định ra như thế thì còn gì mà ‘như thị’ nữa, lại rơi vào ‘nhị nguyên’ cho bản ngã tha hồ mà hoành hành, tạo tác phải không? Nói thì dễ, thấy được mới khó, do tâm vốn dao động luôn luôn. Theo dõi ‘nó’ để mà ‘thấy ra’ quả là bài học cho cả kiếp làm người này. Thôi, ta về học lại 10 bài chăn trâu để 'chăn' cái tâm mình trước đã...

 BH 24/7